Turek czy żulik?

W województwie łódzkim w piekarniach lub na stanowiskach z pieczywem spotkać można lekko słodki chleb turecki nawiązujący nazwą i składnikami do wypieków z Piekarni Tureckiej prowadzonej przez Mehmeta Nuri Fazli Oglu. Moje pierwsze wspomnienie związane z chlebkiem tureckim pochodzi z wczesnych lat 80-tych XX w., kiedy to w sklepie mięsnym gdzieś na łódzkiej Dąbrowie wypatrzyłam "żulik" - dość ciemny chleb o lekko błyszczącej skórce (to ona mnie tak kusiła 😉😍). Pamiętam, że był dość drogi jak na ówczesne czasy, więc nigdy nie poprosiłam, by mama lub ciocia go kupiły. Potem wypatrzyłam go jeszcze w Tomaszowie Mazowieckim gdzieś w okolicach dworca, tym razem pod nazwą "Turek". Ładnie pachniał kawą zbożową i miał w sobie sporo rodzynek. Skórkę miał dość ciemną, środek nieco jaśniejszy. Teraz wiem, że smak, zapach i kolor zawdzięczał melasie oraz kawie zbożowej. Wierzch chlebka można posmarować rozbełtanym jajkiem, ja jednak zrobiłam inaczej - na wzór tego połysku zapamiętanego z lat 80-tych. Niezależnie od tego, jak ludzie nazywają ten chlebek, jest on bardzo łatwy i szybki do wykonania. Świetnie smakuje z masłem lub niezbyt słodkimi powidłami.

Składniki:

35 g masła

200 ml mleka

czubata łyżka kawy zbożowej

500 g mąki pszennej typ 650

pół łyżeczki soli

2 łyżeczki cukru trzcinowego

7 g suszonych drożdży

4 łyżki melasy (karobowa lub winogronowa)

90 g rodzynek

wrzątek

1. Masło umieścić w rondelku. Dodać do niego kawę zbożową i wlać mleko. Całość podgrzać, by masło się stopiło. Mieszać od czasu do czasu trzepaczką rózgową, by nie tworzyły się grudki kawy.
2. Rodzynki zalać wrzątkiem. Odstawić na 10 minut, a następnie odcedzić.
3. W misce wymieszać suche składniki. Dodać do nich melasę, wymieszać.
4. Do suchych składników dodać mleko z masłem i kawą. Wyrobić gładkie ciasto, które powinno odchodzić od ścianek miski.
5. Na koniec dodać rodzynki i ponownie wyrobić ciasto.
6. Miskę z ciastem przykryć ściereczką i odstawić na 1,5- 2 godziny, by wyrosło.
7. Po wyrośnięciu ciasto ponownie wyrobić i uformować w podłużny, wrzecionowaty chleb. Rodzynki, które są na wierzchu, warto umieścić na spodzie lub wewnątrz ciasta.
8. Chlebek ułożyć na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Przykryć ściereczką i odstawić do ponownego wyrośnięcia na ok. kwadrans.
9. W tym czasie nagrzać piekarnik do 190 stopni z opcją pieczenia góra/dół.
10. Wstawić chleb do nagrzanego piekarnika i piec ok. 35 minut (do suchego patyczka). Po 10 i 15 minutach pieczenia wierzch chleba posmarować wodą (by skórka była potem błyszcząca).
11. Po upieczeniu ponownie posmarować wierzch chlebka wodą i zostawić go w wyłączonym piekarniku z uchylonymi drzwiczkami.
12. Po 15 minutach przełożyć chlebek na kratkę do ostudzenia.